Toekomstbestendig verenigen: van binnen- naar buitenkant

Het is lastig om nieuwe bestuursleden te vinden | Hoe halen we jongere mensen bij het koor? | Het is altijd hetzelfde groepje mensen dat al het werk moet doen.

Dit soort observaties hoor je bij veel koren. Reden genoeg voor Koornetwerk Nederland om er eens een deskundige bij te halen die weet hoe dat komt. Én die weet hoe deze trend te keren is.

Ivan Pouwels (foto) is bestuurskundige en hij deed onderzoek naar de vraag hoe een vereniging anno nu succesvol kan zijn. Enkele jaren geleden schreef hij zijn ervaringen al op in het boek ‘Vernieuwen met Vereniging 3.0’. Tijdens de openbare werksessie, voorafgaand aan de Algemene Ledenvergadering van Koornetwerk Nederland (25 november 2022), deed hij ook mondeling zijn verhaal.

Focus verschuiven

Op basis van talloze gesprekken met allerlei soorten verenigingen (sportorganisaties, patiëntenverenigingen, culturele organisaties, etc) kwam Pouwels tot de conclusie dat een moderne vereniging zich moet aanpassen aan de eisen van vandaag. Al te vaak zijn verenigingen nog klassiek gestructureerd: met een bestuur achter een lange tafel die in de ledenvergadering vooral bestuurlijke verantwoording aflegt.  Dat is niet meer van deze tijd en schrikt nieuwe leden af. Hij adviseert daarom de focus te verschuiven van de binnenkant (wat willen de leden?) naar de buitenkant: wat vraagt de samenleving in de huidige tijd en hoe kunnen wij daarop inspelen?

Stimuleer inbreng

Rond dat vertrekpunt kun je leden van de vereniging vragen daaraan mee te werken. Dat hoeft niet in een bestuursfunctie, maar kan ook in een tijdelijke werkgroep of met een concrete, afgebakende klus. Leden geven zelf aan hoe, en wát, ze willen bijdragen. De belangrijkste rol van het bestuur is om dit vernieuwingsproces te initiëren en te stimuleren. Dus geen lange, formele ledenvergaderingen meer, maar groepjes formeren rond inhoudelijke thema’s. Vraag mensen bij te dragen met iets wat bij hen past qua specialisme of tijdinzet. Gebruik en waardeer die inbreng.

Omslag

Pouwels beseft dat zo’n omslag vaak niet van de ene op de andere dag kan. De klassieke Nederlandse verenigingscultuur is al bijna 200 jaar oud. Toch is die omslag noodzakelijk als een vereniging toekomstbestendig wil zijn. Het vraagt ook om samenwerking met andere organisaties en het betrekken van niet-leden bij projecten. Daarbij kan ook gekeken worden naar andere inkomstenbronnen dan contributies, zoals projectfinanciering en cofinanciering op specifieke thema’s.

Meer info over Ivan Pouwels is te vinden op zijn website www.cooperationnext.nl.