Inspiratiebijeenkomst Subnetwerk Kinder- en Jeugdkoorzang vindt plaats op zaterdag 14 september 2024
De eerder geplande Inspiratiebijeenkomst Subnetwerk Kinder- en Jeugdkoorzang bij De Nationale Opera in Amsterdam, vindt nu plaats op zaterdag 14 september 2024. De opzet blijft gelijk:
10:00 – 13:00 uur: Inspiratiesessie Kinderkoren o.l.v. Hanne van de Vrie. Een sessie vol inspiratie met fijne warming-up en inzingoefeningen, en energizers en inzichten hoe je kunt werken met kinderkoren. We gaan de diepte in rond samen creëren en zelf maken van tekst/muziek met je kinderkoor. Ook besteden we aandacht aan (nieuw) repertoire voor kinderkoor.
Hanne van de Vrie is dirigent van Operahelden en het Kinderkorenfestival van de Nationale Opera en maker van de familievoorstelling De Theorie van Alles. Daarnaast is Hanne artistiek leider van NKK NXT, het traineeship van het Nederlands Kamerkoor.
13:00 – 14:00 uur: verzorgde lunch.
14:00 – 16:00 uur: Workshop fondsenwerving o.l.v. Sophie Vroegop. Leer alles over het aanvragen van subsidies via fondsen. Sophie Vroegop neemt je in deze workshop mee in haar werk als fondsenwerver bij de Nationale Opera. Je krijgt tips en handvatten voor het aanvragen van fondsen, waar deze te vinden zijn en hoe je dit op een professionelere manier kunt aanpakken.
16:00 uur: afsluitende gezamenlijke borrel.
Online meet up voor dirigenten en besturen kinderkoren op 5 november 2024
Wil je letterlijk bijgepraat worden over het project Kinder- en Jeugdkoorzang van Koornetwerk Nederland? Claudia Franzen, projectleider Jeugd, verzorgt op dinsdag 5 november weer een online Meet Up voor kinderkoordirigenten en besturen van kinderkoren en jeugdgroepen. Claudia geeft een update over alle jeugdinitiatieven, is benieuwd naar nieuwe ideeën en beantwoord graag jullie vragen. De Meet Up start om 19.30 uur en duurt tot 21.00 uur. Aanmelden kan met de knop hieronder. Deelname is gratis.
6 koren gaan aan de slag met een kangoeroekoor!
6 koren gaan na de zomervakantie vol energie aan de slag met de oprichting van hun eigen kangoeroekoor. Ze zijn geselecteerd uit de kleine 20 aanmeldingen die binnenkwamen na een oproep van Koornetwerk Nederland en de korenbonden KCZB, KBZON en BALK in april van dit jaar. De 6 kangoeroekoren worden een jeugdafdeling van het ‘grote’ koor. Voor de oprichting krijgen ze kennis, kunde én (financiële) middelen aangereikt.
Het pilotproject vindt plaats in het kader van het Project Kinder- en Jeugdkoorzang van Koornetwerk Nederland met ondersteuning van het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP). De geselecteerde koren zijn afkomstig uit de achterban van de drie korenbonden. Het zijn: Vocaal Ensemble Magnificat (Emmen – KCZB), CGZ De Lofstem (Emst – KCZB), Zeeuws Concertkoor(Vlissingen – KBZON), Promskoor Schiedam(onderdeel Muziekvereniging Sint Radboud – KBZON), Popkoor LEF! (Zaanstad – BALK) en Vocal Flavour (Zeewolde – BALK). Daarmee is een goede geografische spreiding over het land bereikt. De koren lopen uiteen in leeftijd, grootte én genres: van de christelijke kerktraditie, oratoria, pop tot evensongs.
Projectleider Jeugd bij Koornetwerk Nederland – Claudia Franzen – verzorgt binnenkort kick-off trainingen voor deze koren waarbij ook gebruik gemaakt wordt van de eerder gepresenteerde Blauwdruk Geef Zang Door. Deze blauwdruk geeft handvatten voor de oprichting van jeugdgroepen, niet alleen voor de kangoeroekoren, maar voor iedereen die samenzang door kinderen wil stimuleren. Tijdens de training maken de koren een stappenplan om hun project na de zomer uit te kunnen voeren.
Na de trainingen begint de werving van de zangertjes voor de kangoeroekoren. De eerste repetities worden verwacht in september/oktober. Die leiden naar een eindpresentatie in voorjaar 2025. Tijdens het hele traject zullen de deelnemende koren volop ervaringen uitwisselen en dus leren van elkaar. Het zou mooi zijn als de kangoeroekoren ook na de eindpresentatie worden voortgezet en als inspiratie dienen voor de oprichting van nog meer kangoeroekoren. Maar het gaat er vooral om dat de kinderen het plezier in samen zingen ervaren en weten door te geven.
Project Kangoeroekoren van start
Het Project Kangoeroekoren is van start! Koornetwerk Nederland en de drie grootste korenbonden – KCZB, KBZON en BALK – geven in totaal 6 koren (twee leden van elke bond) de kans om een jongerengroep op te richten. Met ondersteuning en (financiële) middelen. Daar lees je natuurlijk alles over op de aparte pagina die we daarvoor aangemaakt hebben.
Blauwdruk Geef Zang Door!
De Blauwdruk Geef Zang Door! is nu als pdf in te zien op deze pagina. De Blauwdruk biedt handvatten voor de oprichting van zang- en jeugdgroepen door lokale ondersteuningsorganisaties.
Bekijk de Blauwdruk hier.
Inspiratieverhalen
Onderdeel van de Blauwdruk Geef Zang Door! zijn drie cases van voorbeeldprojecten: van Muziekschool Waterland, de Nationale Opera & Ballet en de Limburgse Koorschool. Deze drie organisaties werkten nauw mee aan de totstandkoming van de Blauwdruk.
Deze inspiratieverhalen zijn hier ook ‘los’ te lezen als pdf:
Forse subsidie voor samenzingende jeugd in Nederland
Koornetwerk Nederland kan tot 30 juni 2025 doorgaan met de uitvoering van het project ‘De Jeugd floreert in Samen Zingen’. Het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP) heeft een subsidieaanvraag van de korenkoepel voor dit doel volledig toegekend.
Dat is prachtig nieuws voor de koorsector: die kan hiermee verder werken aan nieuwe impulsen voor de kinder- en jeugdkoorzang in Nederland. De subsidie is toegekend vanuit de regeling Pilot Nationaal Akkoord Amateurkunst. Het FCP stimuleert met deze regeling de ondersteuning van amateurkunst in Nederland, inclusief de koren. Kennis en ervaring die in projecten uit deze regeling wordt opgedaan, wordt later gebruikt om goede structurele afspraken te maken over de ondersteuning van amateurkunst en cultuurbeoefening. Dat gebeurt in overleg met het Rijk, provincies en gemeenten.
Speerpunten
Koornetwerk Nederland zet – onder leiding van projectleider Claudia Franzen – de komende anderhalf jaar vooral in op twee speerpunten.
- Er is een Blauwdruk ‘Geef zang door’ in de maak die handvatten biedt voor de oprichting van zang- en jeugdgroepen door lokale ondersteuningsorganisaties. Dat gebeurt in eerste instantie via een pilot in drie (achterstands)wijken in Tilburg. Doel is om daar 8- tot 12-jarigen de mogelijkheid te bieden ook buiten schooltijd te zingen. Er komen workshopactiviteiten en wijkpresentaties in de periode november 2024-juni 2025. Daarbij wordt toegewerkt naar een eindafsluiting met het festival Tilburg on Stage aan het begin van de zomer. Daarnaast gaan de drie grootste korenbonden van Nederland – KCZB, KBZON en BALK Veelzijdig Vocaal – zich inzetten om jeugdgroepen/afdelingen opgericht te krijgen door koren die bij hen zijn aangesloten. Het is de bedoeling dat er 6 van zulke ‘kangoeroekoren’ komen in de periode tot en met juni 2025. Uiteraard is het de bedoeling dat de Blauwdruk en deze best practices zullen leiden tot veel meer kinder- en jeugdgroepen in de koorzang.
- Daarnaast bouwt Koornetwerk Nederland door aan een vitaal subnetwerk Kinder- en Jeugdkoorzang. Doel:een goede infrastructuur waarin kinderen, ouders en familie de jeugdkoren weten te vinden. En waarin muziekdocenten en jeugdkoordirigenten elkaar ontmoeten: voor intervisie, het opstarten van nieuwe samenwerkingen en het realiseren van projecten.
‘Geweldig’
Claudia Franzen is enorm blij met het besluit van het FCP: “Het afgelopen jaar is er het nodige gaan bruisen in de kinderkoorsector. Daarin weten we elkaar al steeds beter te vinden. Geweldig dat we anderhalf jaar dóór kunnen en dat we de Blauwdruk kunnen verspreiden en in praktijk kunnen brengen.” Ruut te Velthuis, voorzitter Koornetwerk Nederland: “Fantastisch. Ik ben trots op de pioniers van het project. We voelen de verantwoordelijkheid om de cultuur van samen zingen door te geven.” BALK-directeur Rohan Poldervaart: “Dit is een grote stap naar een volwaardige positie van de kinder- en jeugdzang in de Nederlandse koorwereld. Die is ook hard nodig. Groot compliment voor het harde werk van vele betrokkenen!”
Presentatie Blauwdruk
De Blauwdruk ‘Geef zang door’ wordt op dinsdag 27 en woensdag 28 februari 2024 gepresenteerd door Claudia Franzen tijdens twee online bijeenkomsten voor de kinderkoorsector. Gastsprekers zijn Michael Hesselink (Muziekschool Waterland) en Ineke Geleijns (educatiemedewerker bij de Nationale Opera en Ballet). De Blauwdruk komt mede dankzij een samenwerking met deze organisaties tot stand. Michael en Ineke praten over hun ervaringen met het oprichten van jeugdgroepen. Wie zich betrokken voelt bij de kinderkoorsector is daarbij van harte welkom. Aanmelden kan hier.
Wil je meer weten? Mail Claudia Franzen, claudia.franzen@koornetwerk.nl.
Over het project
Het project De Jeugd floreert in Samen Zingen komt voort uit het Kwartiermakerschap Jeugd. Daarin onderzocht Irene Willems namens Koornetwerk Nederland in 2023 welke behoeften er zijn in ‘het veld’ om samenzang onder kinderen te stimuleren. Claudia Franzen nam in het najaar van 2023 het stokje van Irene over en zette het jeugdproject verder in de steigers. Het werk gaat door!
Vierde online workshop op 27 en 28 februari
Op 27 en 28 februari wordt de vierde online workshop Kinder- en Jeugdkoorzang van Koornetwerk Nederland gehouden. Die wordt verzorgd door Claudia Franzen, projectleider Jeugd bij Koornetwerk Nederland. De bijeenkomst staat in het teken van de presentatie van de gloednieuwe Blauwdruk ‘Geef zang door’. Die wil koren (en andere organisaties) helpen en inspireren om meer jeugdgroepen in het leven te roepen. Gastsprekers zijn Michael Hesselink (Muziekschool Waterland) en Ineke Geleijns (educatiemedewerker bij de Nationale Opera en Ballet).
Deelname is gratis. Wie zich – op welke manier dan ook – betrokken voelt bij de kinderkoorsector is van harte welkom.
Er zijn twee workshops gepland om de sector meer mogelijkheid te bieden eraan deel te nemen. Kies één van die twee tijdstippen:
- dinsdag 27 februari 2024 van 10.00 tot 12.00 uur
- woensdag 28 februari 2024 van 19.30 tot 21.30 uur.
Aanmelden voor de workshop kan hier. Dat kan t/m zaterdag 24 februari 2024. Na aanmelding ontvang je een bevestiging en vlak voor de workshop ontvang je van ons per e-mail een Zoom-link.
Kindermuziekweek van 5 t/m 14 april
In heel Nederland wordt van 5 t/m 14 april de landelijke Kindermuziekweek gehouden. Het is een initiatief van 14 grote Nederlandse organisaties uit de muzieksector die hun krachten gebundeld hebben om jaarlijks een 10-daagse Kindermuziekweek te realiseren.
Het thema van de Kindermuziekweek 2024 is Energie. Hieronder kun je alle soorten energie scharen die in je opkomen; van wind- of zonne-energie, energie die je krijgt van gezond eten, goed slapen, bewegen of de energie die je voelt als je muziek hoort of maakt. Ook het Kindermuziekweeklied staat in het teken van het thema. Jan Groenteman – winnaar van de Willem Wilminkprijs 2022 en genomineerd voor 2023 – schreef de tekst. De Willem Wilminkprijs is een vakjuryprijs voor het beste kinderlied.
In het Theater aan het Vrijthof in Maastricht is er op 7 april – in het kader van de Kindermuziekweek – een theatervoorstelling ‘We Bouwen Een Stad’. Die gaat over een stad die door kinderen is gebouwd en alleen door kinderen wordt bewoond. De organisatie zoekt nog enkele kinderen om aan de voorstelling mee te werken. Repetities starten na de Carnavalsvakantie. Het project is een samenwerking van de Limburgse Koorschool met Opera Zuid. Kijk hier voor meer info.
Storytelling bij kinderen
Op 18 november 2023 was er voor het eerst een workshop Storytelling voor kinderen. Zes kinderen van de koren van de Limburgse Koorschool namen deel. De workshop werd geleid door Merel Vermunt die zelf de training Storytelling bij Koornetwerk Nederland volgde en ook al Storytelling-workshops verzorgt voor volwassenen.
Hoe verliep het bij de jeugd? Merel: “Mijn ervaring was enorm positief. Ik heb de originele inhoud omgebouwd zodat het wat makkelijker te bevatten was voor kinderen. Het waren natuurtalentjes. Ze hebben heel aandachtig naar mij zitten luisteren, vervolgens zelf een verhaaltje gemaakt en in principe alle punten uit mijn uitleg aangetikt. Een van de kinderen wilde zelfs twee verhaaltjes vertellen. In haar tweede stuk wist ze meteen de feedback op haar eerste verhaaltje toe te passen. Ontzettend knap! Wat ook erg leuk was om te zien was dat niet alle verhalen alleen maar hosanna waren: kinderen vertelden ook over de spanning die ze ervaren en over wat er mis kan gaan achter de schermen. Heel boeiend om aan te horen. Het doel waarmee ik zelf ooit de training Storytelling gevolgd heb, was ook om meer mensen enthousiast te zijn over het samenzingen. Zelf ben ik 24 en ik vind niet veel leeftijdsgenoten terug in de koorsector. Ik zou het leuk vinden om bij te kunnen dragen aan de groei hiervan!”
En wat vonden de kinderen er zelf van? Max (10 jaar): “Ik vond het leuk en heb geleerd hoe ik een verhaal moet vertellen. Dat is handig voor een spreekbeurt, maar ook voor elk ander verhaal dat je vertelt. Als je goed een verhaal kunt vertellen dan is het duidelijker, word je beter begrepen en luistert de ander beter. Dat is dus eigenlijk handig voor elke dag, want elke dag vertel ik wel verhalen. Mijn tip voor anderen die de workshop nog gaan volgen: zorg dat je op tijd bent en dat je goed luistert.”
En hier vertelt Amélie over haar ervaring!
Er wordt nu gekeken naar mogelijkheden om de workshop Storytelling voor kinderen breder uit te rollen.
13 juni 2024: de allereerste Sing & Dance UP!
Op 13 juni 2024 is de allereerste editie van de Sing & Dance UP!: een groots zing- en dansevenement voor kinder- en schoolkoren met kinderen in de leeftijd van 9 tot 12 jaar. Het vindt plaats in de Brabanthallen in ‘s-Hertogenbosch. Er wordt dan volop gezongen en gedanst, inclusief een groot concert met bekende artiesten.
De Sing & Dance UP! is een initiatief van Meer Muziek in de Klas en de Elja Foundation. Koornetwerk Nederland was betrokken bij de ‘ontwerpfase’ van het evenement. “Het past immers perfect in het streven van de koepel om samenzang bij de jeugd te stimuleren”, zegt projectleider kinder- en jeugdkoorzang Claudia Franzen van Koornetwerk Nederland. “Daarom dragen we dit een heel warm hart toe.”
Jeugd op komst: bruisende sessies in workshop 3
Op woensdagavond 1 november en donderdagochtend 2 november 2023 vond de derde online Workshop Jeugd op Komst plaats. We kijken terug op twee bruisende online sessies waarin veel ervaringen en ideeën werden gedeeld. Rohan Poldervaart inspireerde ons om vooral het eigenaarschap bij de jeugd te leggen en er zijn nieuwe verbindingen ontstaan die zeker een vervolg gaan krijgen.
Plan van aanpak
Allereerst werd in het kort het Plan van Aanpak gedeeld. Het is opgesteld door Claudia Franzen en Irene Willems naar aanleiding van de bevindingen die eerder dit jaar zijn opgedaan tijdens het Kwartiermakersschap Jeugd. Zie hier een overzicht van de onderwerpen die in het Plan van Aanpak zijn opgenomen.
Stellingen
Tijdens de workshops werden twee stellingen besproken. Ze leverden geanimeerde gesprekken op.
Stelling 1: Je moet als koor/zanggroep meer energie steken in het behoud van jonge zangers dan in het werven ervan
Enkele reacties op deze stelling:
1) Als je groep goed draait, dan komen er vanzelf ook nieuwe zangers. Investeer dus zeker in het behoud van zangers in je groep.
2) Hoe zorg je ervoor dat de zangers blijven? Zorg voor positieve energie, leg het eigenaarschap bij de groep, bouw een band op met elkaar door ook sociale activiteiten te organiseren en niet alleen maar te repeteren. Zorg voor persoonlijke ontwikkeling, zodat er een reden is om te blijven.
3) Werving kan bijvoorbeeld via open repetities, meerdere keren gedurende het schooljaar.
4) Zinvol om zingende jongeren als ambassadeur in te zetten. De kinderen zelf zijn cruciaal om het verhaal verder te vertellen. Ga het gesprek aan met je groep, welke ideeën hebben zij om nieuwe kinderen erbij te krijgen? Is het alleen jouw probleem, of van de hele groep?
5) Het kost energie om én bezig te zijn met het behoud van je groep én de focus te leggen op werving, het gaat om het vinden van de juiste balans.
6) De vraag is, waarom stoppen kinderen met zingen? Ga het gesprek aan…
7) Zorg voor zichtbaarheid, er komen vaak nieuwe kinderen bij een koor als ze een concert hebben bijgewoond.
Stelling 2: Zonder de inzet van ouders – in het bestuur of op een andere manier – heeft een koor of zanggroep voor jeugd geen toekomst
Enkele reacties op deze stelling:
1) Er is wel toekomst, maar of dat zonder ouders/vrijwilligers lukt? Dat is lastig.
2) Elke gemeente heeft een vrijwilligersbank. Wellicht liggen daar mogelijkheden.
3) Studenten van de PABO of Docent Muziek zijn vaak ook geïnteresseerd om mee te denken/helpen. Bied de studenten een leertraject aan.
4) We leunen teveel op een artistiek leider, professionalisering is belangrijk, en dat kost geld…
5) Bij kinderkoor Eigenwijs hebben ze het systeem dat elke repetitie er een hulpouder aanwezig is, er is een roulatiesysteem. Ouders worden ingezet voor de praktische zaken, het bestuur regelt de rest en denkt na over de grotere lijnen.
Rohan Poldervaart over zingen met jongeren
Na de pauze was het woord aan Rohan Poldervaart. Hij nam ons mee in zijn ervaringen met het werken en zingen met jongeren, met name met tieners (12 tot 16 jaar). Na het volgen van verschillende opleidingen dacht Rohan goed uitgerust te zijn om met verschillende groepen te kunnen zingen. In de praktijk pakte dit anders uit. Hij realiseerde zich dat het vooral belangrijk was om in te zetten op de sociale cohesie van een groep. “Als ik weet hoe de groep sociaal in elkaar steekt, als ik dat kan voelen en ruiken als mens (en docent), dan kan ik echt ervaren wat ze nodig hebben en insteken op sociale veiligheid. En alleen dan kan er echt iets ontstaan.”
Vanuit die ervaring ontstond bij Rohan het idee om een nationaal jeugdkoor op te richten, zonder selectie, zonder betaling. Iedereen is welkom, ongeacht ervaring. De naam van het koor: YARA. In samenwerking met het Nederlands Kamerkoor is Rohan gestart met een aantal projectdagen waarin binnen het maakproces het eigenaarschap van de jonge zangers centraal staat. We kijken uit naar de bevindingen en het resultaat!
Een paar vragen aan jullie!
- Uit de aanmeldingsformulieren voor de workshop bleek dat er ook veel vraag is naar de uitwisseling van repertoire, ervaringen en werkwijzen. Wie heeft interesse om een praktische (online) bijeenkomst te organiseren waarin deze onderwerpen aan bod kunnen komen?
- Op de website van Koornetwerk Nederland willen we graag zichtbaarheid geven aan de beweging die we zijn gestart door de namen van organisaties en deelnemers te noemen. Als je daar met je organisatie vermeld wil staan omdat je wil meedenken en ideeën wilt aandragen, laat het ons dan weten. Dat zouden we erg fijn vinden. Geef zelf aan welke contactgegevens je daar wilt vermelden.
- Ben je bezig met een project dat aansluit bij de onderwerpen van het project Kinder-en Jeugdkoorzang en wil je dat meer mensen hiervan afweten? Praat ons vooral bij.
Als je over deze vragen contact wil met projectleider Claudia Franzen, mail haar dan gerust.
Projectleider: Claudia Franzen
Claudia Franzen is projectleider Kinder- en Jeugdkoorzang bij Koornetwerk Nederland. De focus op de samenzingende jeugd is een belangrijk onderdeel van het Herstel- en Toekomstplan van Koornetwerk Nederland dat in 2022 werd gepresenteerd. Claudia volgde in het najaar van 2023 Irene Willems op die als Kwartiermaker de belangrijkste behoeften binnen de kinderkoorwereld in kaart bracht. Daaruit bleek dat er vooral behoefte bestaat om kinderen in en na school veel meer kansen te bieden om samen te gaan zingen. Ook de zichtbaarheid van samen zingen moet vergroot worden.
Claudia Franzen werkt die bevindingen als projectleider verder uit en geeft ‘handen en voeten’ aan nauwe samenwerking met de kinderkoorwereld. Ze is – onder veel meer – artistiek leider en dirigent van de Limburgse Koorschool. Daarnaast verzorgt ze cursussen Muziek voor de allerkleinsten en kids aan De Utrechtse Muziek School (DUMS) in Utrecht. Verder is ze betrokken bij de opleiding Docent Muziek aan het conservatorium Maastricht en werkt ze als vakleerkracht op de Vrije School Maliebaan in Utrecht. Lees hier meer over Claudia Franzen.
Heb je vragen? Tips? Wil je in contact komen met Claudia Franzen? Mail haar gerust claudia.franzen@koornetwerk.nl.
