Anne-Maartje Lemereis schrijft, zingt, geeft les en maakt radio. Maar vooral: ze componeert. Op de Dag van de Componist vertelt ze wat componeren voor haar betekent en geeft ze praktische tips voor koren.
“Componeren is mijn dagelijkse praktijk”
“Het is het grootste wat ik doe in mijn leven. Ik doe het in alles: in wat ik schrijf, de muziek ik ik kies voor mijn radioprogramma, de lessen die ik geef.”
Toch zijn componisten vaak onzichtbaar. “We werken meestal alleen. Je ziet ons niet op het podium. Terwijl iedereen muziek gebruikt: in series, in games, op de radio. Maar die muziek is geschreven door iemand. Op deze dag maken we dat weer even zichtbaar.”
Wat voor rol speelt zang in jouw leven?
“Ik zing eigenlijk al mijn hele leven, maar ik had het zelf nooit zo door. Ik noem mezelf geen zanger, maar ik zing wel heel veel. Altijd als ik componeer, altijd als ik lesgeef, vaak als ik met anderen werk. Het is de meest directe vorm van muzikaal contact.”
“Componeren is regelloos”
“Een goede compositie kan uit heel verschillende dingen bestaan. Eigenlijk is het regelloos. Dat is ook het leuke: dat alles mag. Er is niet één vaste vorm die altijd werkt.”
Tekst is inspiratie
“Als ik koormuziek schrijf, is de tekst de belangrijkste inspiratiebron. Niet alleen de betekenis, maar vooral het ritme van de woorden. Hoe zeg je iets? Waar leg je de klemtoon? Soms laat ik vrienden een tekst inspreken, zodat ik verschillende interpretaties hoor. Dat helpt me enorm in het componeren.”
Tip 1: durf de componist te contacten
“Laat het weten als je een stuk van een levende componist zingt. Echt: dat wordt zo gewaardeerd. Soms krijg je er zelfs iets voor terug, een opname, een extra tip of gewoon een leuk gesprek. Dat is het voordeel van het werk van een levende componist!”
Mag je als koor afwijken van een stuk?
“In sommige gevallen wel. Zeker bij oudere werken is dat minder gevoelig. Als iets net te moeilijk is en je wijzigt een partij een beetje, dan snap ik dat helemaal. Dat doen dirigenten bij mijn werk ook vaak.”
Tip 2: overleg aanpassingen
Bij levende componisten is het slim om te overleggen bij aanpassingen. “Bespreek het. En als je iets aanpast, zorg dan dat het echt van jullie wordt. Dan voél je dat in de uitvoering.”
Hoe kan iemand zelf beginnen met componeren?
“Zie het niet als iets dat alleen voor geniale mensen is. Het is een vak. Net als zingen of dirigeren kun je het leren. Begin gewoon. Je eerste stuk wordt niet je meesterwerk. Net zoals je eerste gezongen noot ook niet je beste was.”
Tip 3: zo kan je beginnen
“Kies uit elke voornaam een letter (die ook een muzieknoot is) en kijk wat voor melodie daaruit ontstaat. Vervolgens kan je de volgorde aanpassen om het zingbaar te maken. Dat is een vrij technische aanpak, maar dat is wel een goed startpunt om in de flow te komen.”
Tot slot: ga luisteren
Op de Dag van de Componist heeft ze zelf maar één plan: muziek luisteren. “Er is van alles te doen, ook op stations. Het mooie is dat het niet in een concertzaal gebeurt. Je loopt er zomaar tegenaan. Laat je verrassen.”
