Cultuurbeoefening in de knel – houd de btw op 9%

Koornetwerk Nederland, de Bond van Orkestdirigenten en Instructeurs (BvOI) en de Koninklijke Nederlandse Muziek Organisatie (KNMO) spreken hun zorgen uit over voorgenomen bezuinigingsmaatregelen van het kabinet.

Het onlangs gepubliceerde hoofdlijnenakkoord laat er niks over los, maar uit de budgettaire bijlage blijkt: kunst en cultuur is absoluut geen bijzaak voor dit rechtse programkabinet. Integendeel. De culturele sector speelt een cruciale rol in de aangekondigde plannen, maar helaas wel als financiële melkkoe. Met de voorgenomen maatregelen die kunst, cultuur en media raken, wil het kabinet jaarlijks meer dan een miljard euro bezuinigen op de culturele en creatieve sector.

De btw-verhoging op culturele diensten en goederen (van 9% naar 21%) is daarbij veruit de belangrijkste verandering. Die bezuiniging, waar bioscoopbezoek en ‘dagrecreatie’ overigens van is uitgezonderd, raakt de amateurkunstsector hard. Koren en orkesten moeten vanaf 2026 meer btw betalen over de honoraria van hun professionele artistieke (bege)leiders, ingehuurde solisten, pianisten, repetitoren en andere artiesten. Ook de btw op bijvoorbeeld concertkaartjes gaat omhoog.

We roepen het kabinet daarom op:

  • Houd cultuurbeoefening toegankelijk voor alle Nederlanders
  • Bescherm de professionals in de amateurkunstsector
  • Houd de cultuur-btw op 9%!

De zoveelste tegenslag

De duizenden amateurkoren en -orkesten in Nederland hebben al jaren te kampen met financiële tegenslagen en grote onzekerheden. Na jaren van onzekerheid en angst door corona met alle imago-problemen van dien, volgden vorig jaar ongekend hoge inflatie en gasprijsstijgingen. Deze stelden de vaak vrijwillige organisaties opnieuw voor grote uitdagingen. Kosten voor repetitie- en optreedlocaties rezen de pan uit. Veel koren en orkesten overleefden deze klappen niet. En nu volgt de volgende klap: wéér een kostenstijging.

Muziekverenigingen, zoals koren, zanggroepen, ensembles en orkesten, zijn vaak niet btw-plichtig. Ze ontvangen daarom de betaalde btw niet terug van de belasting. De facto betekent de btw-verhoging voor deze groepen dus een kostenstijging van 12%. Samen met de eerdere beschreven tegenslagen en teruglopende financiering van bijvoorbeeld (gemeente)fondsen, worden honderdduizenden cultuurbeoefenaars nu driedubbel aangeslagen. Voor veel groepen kan deze tegenslag de laatste zijn.

Eerlijke vergoeding wordt onbetaalbaar

De amateurmuzieksector zet zich de laatste jaren zeer actief in om Fair Practice te realiseren (waaronder Fair Pay) voor hun professionele artistiek (bege)leiders. De BvOI, KNMO en Koornetwerk Nederland hebben daarvoor onder meer intensief bijgedragen aan de nieuwe tarieventools van Platform ACCT. Zodat iedere artistieke professional in de amateursector eerlijk betaald kan worden voor het werk dat diegene levert.

De voorgenomen btw-stijging brengt deze hardbevochten vooruitgang, richting een eerlijke en amateurkunstsector, in gevaar. De onzekerheid die deze maatregel oplevert heeft zeer schadelijke effecten op de bestaanszekerheid van de duizenden professionals in de amateurmuziek, en ook op de toekomstbestendigheid van welwillende amateurkoren en -orkesten.

Toegankelijke cultuurbeoefening

De kostenstijging door de hogere btw zal zich onvermijdelijk vertalen naar hogere contributies voor de leden van koren en orkesten, naar hogere toegangsprijzen voor cursussen of kunstprojecten en naar verschraling van het culturele aanbod. We wijzen de overheid hierbij op haar verantwoordelijkheid om kunst- en cultuurbeoefening toegankelijk te laten zijn voor alle Nederlanders, zoals bioscoopbezoek dat ogenschijnlijk wel is.

Houd cultuurbeoefening toegankelijk – houd de cultuur-btw op 9%!

Koornetwerk Nederland (www.koornetwerk.nl)

Bond van Orkestdirigenten en Instructeurs (www.bvoi.nl)

Koninklijke Nederlandse Muziek Organisatie (www.knmo.nl)

Beroepsverenigingen Muziek (www.bvm.nl)


Reacties of vragen kunt u richten aan:

Ruut te Velthuis – voorzitter Koornetwerk Nederland – info@koornetwerk.nl

Johan Boonekamp – voorzitter BvOI – info@bvoi.nl / +31 6 51424341

Erik Kobes – wnd. voorzitter KNMO – projectbureau@knmo.nl