Koornet Werkdag 2023: zo divers als de koorwereld zelf!

Op zaterdag 23 september vond de Koornet Werkdag 2023 plaats, dit keer in het ICOON-theater in Amersfoort. Het werd een dag van ontmoeting en inspiratie voor iedereen die zingt, dirigeert, bestuurt of organiseert. Ook dit jaar waren er weer boeiende ontmoetingen en workshops. Hieronder een sfeerverslag, gelardeerd met foto’s. Een klik op elke foto zorgt voor een grotere weergave in een nieuw venster. De foto’s mogen gedownload worden. Daarbij spreekt het vanzelf dat bij gebruik op eigen kanalen de naam van fotograaf Michael Gornig vermeld wordt. Veel dank Michael!

Dat de Koornet Werkdag 2023 na de jubileumeditie van vorig jaar ook weer bijzonder zou worden, stond vooraf wel vast. Er was een doortimmerd programma aan workshops neergezet in het gastvrije en comfortabele  ICOON-theater in Amersfoort, waarin veel aspecten uit de koorwereld stevig op de inhoud aan bod kwamen. Maar ook het afscheid van Daphne Wassink, die na 6 jaar voorzitterschap is teruggetreden als voorzitter van Koornetwerk Nederland, zou centraal staan.

Dat werd na de heerlijke warming-up door Rohan Poldervaart – die de zaal met stem- en zangoefeningen goed in beweging kreeg – al direct duidelijk tijdens een heuse ‘College Tour’. Oswin Schneeweisz, journalist en hoofdredacteur van ZINGmagazine, ging in gesprek met Daphne en liet via filmfragmenten bekenden aan het woord: Hedwig Verhoeven (Fonds voor Cultuurparticipatie), Tido Visser (Nederlands Kamerkoor) en Janneke van der Wijk (Elja Foundation). Rode draad in die beschouwingen: de bewondering voor de jarenlange, tomeloze en belangeloze inzet van Daphne voor de koorsector en de amateurkunst. Waarbij ook serieuzere onderwerpen de revue passeerden. Zo veroorzaakte de ontboezeming van Daphne dat ook zij tijdens de coronaperiode vanuit de koorwereld soms met bedreigingen te maken had, een klein schokgolfje door de zaal: ‘Dat kan toch niet waar zijn?’

Blueprint

Vocal Group Blueprint liet op het podium van de grote zaal vervolgens zien en horen waarom de groep furore maakt. Nadat het koor in het EO-programma Zing! als tweede eindigde, lijkt de women power alleen nog maar krachtiger en strakker te klinken. Het was tekenend voor de ontwikkeling van de groep dat de set van een klein half uur ook zonder de aanwezigheid van muzikaal leider Marlou Vriens – die verhinderd was – fantastisch klonk met daarbij die kenmerkende body percussion als ritmische ondersteuning. Chapeau!

‘Koester je identiteit’

De 10 workshops tijdens deze dag vol inspiratie vonden plaats tijdens drie parallelsessies, een in de ochtend en twee in de middag. We pikken er enkele uit.

De bestuurders onder de bezoekers werden bediend door Anneke van Zanen-Nieberg, de voorzitter van NOC/NSF, met de workshop Vereniging 3.0. Want er zijn parallellen tussen de manieren waarop bonden en verenigingen in de sport en de koorwereld zichzelf kunnen organiseren. Kern van haar betoog: koester je eigen identiteit (hoe klein ook!) en steek de energie liever in samenwerking dan in puur organisatorische fusies. Richt je op wensen en behoeften van nieuwe generaties, rekening houdend met een geïndividualiseerde samenleving. Leden werven vanuit een verouderde structuur is een kansloze onderneming.

Strategie

In het verlengde daarvan liet Sander Gieling zien hoe je een strategisch toekomstplan voor je koor kunt maken aan de hand van het Business Model Canvas terwijl Demelzha Blinker de rol van cultuurmarketing uit de doeken deed als manier om meer rendement te halen uit je marketinginspanningen.

Dirigent van de Toekomst

De dirigenten konden terecht bij sessieleider Carla Lagarde-de Waal die De Dirigent van de Toekomst ‘neerzette’. Ze schetste nieuwe manieren om naar het vak dirigeren te kijken en besprak de skills en kwaliteiten die daarvoor nodig zijn.

Een heus rollenspel

Een goed gesprek tussen bestuur en dirigent… Bij sommige koren is dat nog niet zo eenvoudig. Reden waarom die interactie tijdens een workshop door actrice Irene van der Aart eens werd doorgenomen aan de hand van een rollenspel. Vier verschillende situaties werden geoefend. Rode draad: probeer op zoek te gaan naar het onderliggende gemeenschappelijke belang met empathie en echte interesse in elkaar en vermijd spreken en onderhandelen vanuit de eigen positie.

Compositie

Aandacht voor compositie was een nieuw onderdeel tijdens de Koornet Werkdag. Misschien dat die onbekendheid de relatief kleine groep deelnemers aan deze workshop verklaarde. Drie componisten – Joost Kleppe, Georgi Sztojanov en Diederik van der Laag, aangesloten bij Nieuw GeNeCo (de Nederlandse beroepsvereniging voor componisten) – kregen de kans enkele van hun werken te laten horen en gingen in gesprek met de bezoekers over werkwijze en het ‘lezen’ van hun composities. Interessante bijeenkomst die bij een volgende gelegenheid een groter publiek verdient.

Jeugd

Natuurlijk stond de jeugd ook weer centraal, het is niet voor niets een speerpunt in het Herstel- en Toekomstplan van Koornetwerk Nederland. Irene Willems, die als Kwartiermaker Jeugd vier maanden lang onderzoek deed naar mogelijkheden om de samenzingende jeugd weer op de kaart te krijgen, deed verslag van haar bevindingen en stelde Claudia Franzen voor. Zij gaat als projectleider Kinder- en Jeugdkoorzang die bevindingen in concrete acties gaat vertalen. Zo zal de workshop Storytelling door Yvette van den Berg op maat worden aangeboden voor kinder- en jeugdkoren. Na een positieve evaluatie van de pilot in november willen we de jeugdworkshop Storytelling eventueel ook op andere locaties in het land organiseren. Overigens was het opvallend met hoeveel passie de deelnemers aan deze workshop de diverse thema’s op het gebied van jeugdzang bespraken.

Muziekeducatie kwam ook aan bod in de workshop van Mathieu Vulto (‘Pedagogiek en Methodiek voor Jeugdkoren’) terwijl ook Niek Idelenburg van Holland Opera zijn visie op jeugdeducatie gaf met perspectieven om jeugd meer bij opera en samenzang te betrekken.  

Verder verzorgde Marjolein Verburg namens Wishful Singing een boeiende, interactieve presentatie over het Zing je Sterk-programma dat mensen met gezondheidsklachten via stem- en zangoefeningen weer in hun kracht zet.

Na al die wetenswaardigheden was de cirkel rond en werd er tijdens een prima borrel dan toch écht afscheid genomen van Daphne Wassink met mooie woorden en veel, heel veel stevige hugs en omhelzingen. Dank voor alles, Daphne!

 


De Koornet Werkdag 2023 werd mede mogelijk gemaakt door: