Corona Update 19 juni 2020

Graag houden we u op de hoogte van onze activiteiten inzake:

Samenzang bereikbaar houden is een hele klus tijdens de coronacrisis

Waar de koorsector een van de meest toegankelijke sectoren is, is het nu een van de meest getroffen branches van de Nederlandse economie. Intussen zorgen onwetendheid, onzekerheid en onduidelijkheid voor angst in en om de koorsector, waardoor de drempel om koren weer gecontroleerd op te laten starten onnodig groot is geworden. 

Aanvankelijk communiceerde het ministerie van OCW eind mei dat in afwachting van onderzoek samen zingen niet is toegestaan, zonder hierbij een perspectief te melden. Maar mede door tussenkomst van Koornetwerk Nederland is het verbod aangepast tot een advies en zijn er mogelijkheden geformuleerd voor kinderkoren. Ook ontstond er een perspectief voor professionele koren om met een protocol weer starten. Helaas is het niet gelukt om op korte termijn duidelijkheid te krijgen over het zingen buiten.

Inmiddels dient zich de volgende fase aan: in de aanloop naar 1 juli brengt het RIVM het nieuwe advies uit aan het OMT, waarna de volgende ronde van besluitvorming volgt over eventuele versoepeling van de richtlijnen. Voor de koorsector is dit urgent: duidelijkheid en perspectief voor de sector ontbreekt.

In de afgelopen weken is Koornetwerk Nederland daarom onvermoeid verder gegaan om de minister van OCW, de verschillende ministeries en overheidsafdelingen gefundeerd te informeren over onderzoeksresultaten rond zang en de mogelijkheden om gecontroleerd op te kunnen starten. We hebben toegelicht waarom bij getraind zingen het tegendeel het geval is van “geforceerd stemgebruik” en zingen niet te vergelijken is met een simpele uitademing, maar juist het gecontroleerd laten trillen van de stembanden betreft waardoor de lucht in trilling wordt gebracht. Daarbij komt juist minder lucht in stroming dan met -bijvoorbeeld- gewoon praten.

Protocol met ruime veiligheidsmarges

Op basis van het wetenschappelijke onderzoek en in navolging van protocollen elders in Europa, heeft Koornetwerk Nederland een protocol opgesteld en ingediend bij het Ministerie van OCW. Het protocol is opgesteld met ruime veiligheidsmarges en gaat naast het zingen over de diverse aspecten van een kooractiviteit. Dit protocol is toegezonden aan het Ministerie EZK én goed en duidelijk bevonden als protocol met voorbehoud van advisering door het RIVM. Wij gaan er nu van uit dat het RIVM het protocol en de toegezonden onderzoeken worden betrokken bij de komende adviezen. 

Koornetwerk Nederland heeft bij het protocol opgeroepen: laat de koorsector met deze ruime veiligheidsmarges gecontroleerd opstarten: buiten en onder de vermelde zorgvuldige condities ook binnen. Samen zingen kan niet worden verboden, daarom is het juist van belang heldere en veilige kaders beschikbaar te hebben om te voorkomen dat een wildgroei aan interpretaties van de generieke richtlijnen die tot onveilige situaties leiden. Het ontbreken van de kaders zorgt daarnaast voor polarisatie in de sector.

Het herstart-protocol is nog niet voor elk koor werkbaar, maar met de ervaring die we hiermee wel op kunnen doen en de uitkomsten uit onderzoeken die wekelijks nog binnen komen, kunnen we toewerken naar een protocol wat straks het repeteren voor een grotere groep mogelijk maakt. Uiteraard blijft veiligheid hier voorop staan. 

Een herstart en een perspectief is vooral belangrijk omdat we zien dat leden wegens gebrek aan perspectief of onwetendheid over de daadwerkelijke risico´s dreigen af te haken. Online repetities vormen geen volwaardig alternatief en de binding met de vereniging kan hiermee niet worden vastgehouden. Honderden, zo niet duizenden, koren komen hierdoor in gevaar. En dus ook de inkomsten van evenzovele dirigenten en begeleiders.

Samenwerken aan veilig samen zingen en beleven.

Voor het ontwikkelen van de protocollen werkt Koornetwerk Nederland actief samen met de professionele koren, waaronder Nederlands Kamerkoor, Groot Omroepkoor, Koor van de Nationale Opera, Cappella Amsterdam, et cetera. De protocollen om weer op te kunnen starten zijn nauwgezet op elkaar afgestemd, waardoor ook naar de overheid een eensgezinde, sectorbrede visie neergelegd kon worden.  

Het overleg met de professionele koren is slechts een van de vele samenwerkingen die Koornetwerk Nederland sinds het uitbreken van de coronacrisis in de afgelopen periode op gang heeft gebracht. Andere organisaties zijn onder meer:

  • KNMO voor afstemming binnen amateurmuziek en ondersteuning het verenigingsleven;
  • Cultuurconnectie en LKCA voor afstemming protocollen en enquêtes met werkveld;
  • Werkveldcommissie VirMus met professionele koren en orkesten, orkesten, KNMO en conservatoria voor het uitwisselen van kennis en onderzoeksresultaten;
  • Nationale koren organisaties in diverse landen in Europa en de European Choral Assocaition voor uitwisseling protocollen, onderzoek, lockdown- en opstartervaring;
  • Met diverse initiatieven en groepen binnen de koorsector die veilig willen opstarten, zoals het dirigenten-collectief #Laatonszingen en een denktank met betrokken koorprofessionals 
  • En natuurlijk ook de leden van Koornetwerk Nederland.

Door deze afstemming zijn we als koorsector beter in staat om een waardig overlegpartner te zijn in essentiële overleggen naar overheid en media. Deze laatste benadert ons op nationaal en regionaal niveau met grote regelmaat voor woordvoering en achtergrondinformatie.

Voor de hele koorsector

Koornetwerk Nederland zet zich in als belangenbehartiger voor de Nederlandse koorsector. We doen dat omdat we geloven dat we samen veel sterker staan. Met de creativiteit, professionaliteit en betrokkenheid van de koorsector kunnen we de crisis nu en de recessie straks het hoofd bieden. Samenwerking zit dan ook diep in onze missie opgenomen:

 “Koornetwerk Nederland stimuleert, inspireert en verbindt om samenzang in al haar diversiteit in de Nederlandse samenleving te bevorderen en voor iedereen bereikbaar te maken.”

Onze primaire zorg nu is vooral om het voor iedereen bereikbaar te houden.